حکم استفاده از دارو جهت شتاب در قاعدگی برای فردی که نیت حج دارد و می خواهد در روز عرفه پاک باشد چیست؟ ما حكم استعمال دواء لتعجيل الدورة لمن عندها نية الحج حتي يأتي يوم عرفة و قد طهرت؟

الحمدلله و صلي  الله  و سلم  و بارك  علي رسول  الله  و علي  آله  وصحبه.

أما  بعد:

با طلب  توفيق  از خداوند  متعال  به پرسش  شما  پاسخ  داده  و  می گوییم:

من شتاب کردن در قاعدگی  را برای  او توصیه  نمی کنم  زیرا در چنین حالاتی چه  بسا  قاعدگی ادامه می یابد و مدت  آن طولانی تر هم  می شود  اما  اگر  می تواند  آن را به  تأخیر  بیندازد جایز  است ولی  به  شرطی  که  صدمه  ای  به  او نزند  و این  کار با مشورت  پزشک  متخصص  باشد  زیرا  برخی  از داروها  آثار  منفی  بر بانوان می گذارند  و برخی  از  آنها قاعدگی را  بطور  کامل  قطع  نمی کنند  بدین  معنی  که  چه  بسا قاعدگی  را قطع  بکند  اما  هر از گاهی  مقداری  از خون قاعدگی از او  خارج  شود  که  این  مسأله  موجب  شک  و تردید  او می شود و او را به  سختی  و مشقت  می اندازد  و مدام   با خود  می گوید: آیا  من در عادت  ماهیانه  هستم  یا نه؟که  در این  حالت باید به  خانم دکتر متخصص  مراجعه  کند  تا مقدار لازم  دارو را که  موجب  قطع  کامل  قاعدگی می شود  و صدمه  ای را متوجه  او نمی کند رابرایش  تجویز  نماید.

اما  اگر  داروها  به  او صدمه  بزنند و یا موجب  بی نظمی در عادت او شوند(طوریکه  قاعدگی  اش  را به  طور  کامل  قطع  نکند) در این  صورت  باید از مصرف  آنها  خودداری  کند  و اگر  دچار  قاعدگی  شد شکر  خداوند را به جا آورد زیرا  ام  المؤمنين  عائشة  رضي  الله  عنها، همسر  رسول  الله  صلى  الله  عليه  وسلم  هنگامی  که مناسک  حج را انجام  می داد  در منطقه  سرف-  بین  مکه  و  مدینه- دچار قاعدگی  شد  و گریه  کرد؛ و در حالیکه  گریه  می کرد  رسول  الله  صلی  الله  عليه  وسلم  نزد  ایشان  آمد  و  فرمود: (چه  شده  است؟)گفت: (من دچار  قاعدگی  شدم)رسول  الله  صلى  الله  عليه  وسلم  فرمود: (این  پدیده  ای  است  که  خداوند  برای  دختران  آدم  مقدر  کرده  است)یعنی: فقط  شما  دچار  این  حالت  نمی شوید  و چنین  کلماتی می تواند فشار  روحی  را از فرد ناراحت  کاهش  دهد  لذا  خطاب  به  ام  المؤمنين  عائشة  رضي  الله  عنها  فرمود: (إفعلي  ما يفعل  الحاج  إلا  أن تطوفي  في البيت)يعني: (مناسکی  را یک  حاجی  انجام  می دهد  را انجام  بده  جز اینکه  خانه  خدا  را طواف  نکن)صحیح  بخاری  و مسلم 

بنابراین  خانمی  که  در دوره  قاعدگی  است  فقط از طواف  کردن  کعبه ممنوع  است  اما  انجام دادن سایر  مناسک  حج اعم از وقوف  در عرفه، سپری  کردن  شب  در مزدلفه، رمی  جمرات (پرتاب  کردن  سنگ  به شیاطین)، سپری  کردن  شب  در منی و  اعمال دیگر برایش  جایز هستند  مگر  مناسکی  که  متعلق  به طواف  هستند  مانند:سعی  بین  صفا  و مروه  زیرا  سعی  تابع  طواف  است  لذا  باید  صبر  کند  و بعد  از آنکه پاک  شد  طواف و سعی  را انجام  دهد.

برخی  از بانوان  گمان  می کنند  که  در دوره  قاعدگی  نمی توانند  از میقات  احرام  ببندند  اما  همانطور  که  در صحیح  مسلم  از حدیث  جابر رضي  الله  عنه  وارد  شده  است: أسماء دختر  عميس  رضي  الله  عنها  در ميقات  زایمان  کرد  و رسول   الله  صلی  الله  عليه  وسلم  دستور  داد  تا -محل خونریزی  را -با پارچه و لباس  محکمی  سفت  کند (تا خون  نفاس  با لباس  احرام  تماس  پیدا  نکند) و خود را بشوید  و بعد  از آن اجازه  داد  تا مناسک  حج  را انجام  بدهد.

در اینجا  موضوعی وجود دارد که  بسیار  از آن سؤال  می شود  و آن این  است  که: آیا شانه نکردن موی سر از الزامات  قربانی  است؟ جواب  این  است شانه نکردن  موی  سر  از الزامات  قربانی  نیست زیرا  برخی  از  بانوان  می گویند: شانه  زدن  موجب  ریخته شدن  موهای  مان  می شود و ما در پاسخ می گوییم: شانه  زدن  بلامانع  است  و جایز  می باشد و شما  فقط  از حالت  های  اختیاری  أعم  از کوتاه  کردن و تراشیدن و چیدن  مو بصورت  اختیاری  باید  خودداری  کنید  اما  در مورد  شانه  زدن در وقت احرام:  هیچ نص  و دلیلی وجود ندارد که در وقت احرام و  برای  فردی  که  قصد قربانی در مناسک  حج را دارد شانه زدن ممنوع باشد بلکه  رسول  الله  صلی  الله  عليه  وسلم از  عائشه  رضي  الله  عنها که در احرام بود خواست  تا شانه  بزند؛ در صحیح  بخاری  و  مسلم  از عائشه  رضي  الله  عنها  روایت  شده  است  که  رسول  الله  صلی  الله  عليه  وسلم  خطاب  به  ایشان  فرمود: (انقضي  رأسك  و امتشطي)یعنی: ( موهای-بافته شده-سرت را  بازکن و شانه  بزن)و شانه  زدن  ممکن است با ریخته  شدن  موی  سر همراه باشد  لذا  شانه  زدن  و سشوار  کردن  و استفاده  از سایر  تجهیزات زیبایی  مو در حال احرام  بلامانع  است  و جایز  می باشد  و  تاثیری  در صحت قربانی  ندارد زیرا  برخی  از  مردم  به  سبب  موارد  مذکور  از قربانی  کردن  خودداری  می کنند  و من به  برادران  و خواهرانم  می گویم: ایام  حج، روزهای  محدودی  هستند  که  زود  سپری  می شوند  و ما باید  طعم  بندگی  حقیقی  را در این  روزها  احساس  کنیم  و در مقابل  ممنوعاتی (از قبیل: کوتاه  نکردن  مو  و ناخن و..) که  ممکن  است  برای  برخی  از  مردم  چند  هفته  و برای  برخی  یک  ماه  یا بیشتر  به  طول  بینجامد به  خاطر  خداوند  صبر  کنیم  و پاداش آن را از نزد خداوند  متعال  امید  داشته  باشیم زیرا  برخی  از  مردم در زندگی  روزمره شان   به  کوتاه کردن  موی  سر  و..زیاد اهمیت  ندهند اما در این  چند  روز  محدود  که  ممنوع  است پرسش  های  زیادی مبنی  بر اینکه  آیا  انجام  بدهیم (می توانیم کوتاه کنیم) یا نه مطرح  می  شود.

شیخ  دکتر/خالد  بن  عبدالله  المصلح