آيا زمين های اهدائی مشمول زکات می شوند؟ هل في أراضي المنح زكاة؟

 الحمد لله  و صلي  الله  و سلم  و بارك  علي  رسول  الله  و علي  آله  وصحبه.

أما  بعد:

در پاسخ به پرسش  شما  از خداوند طلب توفیق کرده و می گوییم:

زمین های اهدایی در ملکیت اشخاصی  هستند که زمین ها به آنها تعلق می گیرد لذا  اگر مالک(دریافت کننده هدیه) زمین اهدایی  را بر اصل خود باقی  بگذارد و  قصد تجارت و بهره برداری  از آن را  نداشته  باشد در این صورت مشمول زکات نمی شود زیرا زمینی  مشمول زکات می شود که از ابتدا به نیت  تجارت و بهره برداری  خریداری شده باشد اما در غیر این صورت  مشمول زکات نمی شود.

بنابراین اگر مالک، زمین اهدایی را  به همان حالت باقی بگذارد و قصد تجارت و بهره برداری از آن را نداشته باشد مشمول زکات نمی گردد و اگر  به دلیل دور بودن زمین یا  نیاز به پول آن و یا عدم نیاز به زمین مذکور، آن را بفروشد ولی قصد بهره برداری از آن را نداشته  باشد در این صورت طبق قول راجح بازهم  مشمول  زکات نمی شود اما برخی از اهل علم، زمینی  که به فروش  می رسد را زمین تجاری محسوب  می کنند ولی در خصوص  کالاهای تجاری  یک قاعده کلی وجود  دارد و آن این است که: اگر ندانستیم  که  فلان مال تجاری مشمول  زکات  می شود یا نه اصل بر عدم وجوب زکات در مورد آن است خصوصا اینکه  اهل علم در مورد مساله  وجوب زکات بر کالاهای  تجاری اختلاف  نظر شدیدی  دارند .

به هرحال؛ زمین  هایی که مردم بعنوان  هدیه  به دست می آورند  مشمول  زکات  نمی شوند  مگر آن که  قصد بهره برداری و تجارت  با آنها را داشته  باشند اما اگر به هر دلیلی غیر از تجارت و بهره برداری اعم از دور بودن زمین، حصول  پول آن و یا بی نیازی  از زمین  مذکور را بفروشد در این حالت مشمول  زکات  نمی گردد  زیرا  قصد بهره برداری از آن را ندارد.

خلاصه اینکه: اگر مالک، زمین را به قصد بهره برداری از آن بفروشد در این  صورت  مشمول  زکات  می گردد  ولی  اگر جهت حصول  پول آن،  زمین را بفروشد تا نیازی از نیازهایش  را برطرف کند در این صورت مشمول  زکات  نمی  گردد.

برادرتان:

شیخ دکتر/خالد  بن عبدالله  المصلح