آیا روزه گرفتن بربیماران مبتلا به قند و نارسایی کلیوی واجب است؟ هل يجب الصوم علي مرضي السكر و الفشل الكلوي؟

الحمد لله  و صلي  الله  و سلم  و بارك  علي  رسول  الله  و علي  آله  وصحبه.

أما  بعد:در پاسخ به پرسش  شما  از خداوند طلب توفیق کرده و می گوییم:

اگر انسان مبتلا به بیماری شود خداوند در خصوص وی می فرماید: (فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ ) یعنی: (پس هر یک از شما-که در ماه رمضان بیمار  یا مسافر- باشد ( به اندازه  روزهایی  که روزه  نگرفته است) درروزهای دیگر  روزه  بگیرد )البقرة/١٨٤ بنابراین اگر فردی به موجب نارسایی  کلیوی مشغول دیالیز باشد- و همچنین- از بیماری قند رنج ببرد بایستی  از پزشکان متخصص  و متعهد سؤال  کند؛ اگر نظر پزشکان بر این  باشد که روزه گرفتن برای وی طاقت فرسا خواهد بود و یا بیماری اش را تشدید و او را ضعیف خواهد نمود در این صورت جایز است تا روزه  نگیرد زیرا  خداوند متعال  برای ما در دین مشقت و سختی  قرار  نداده و فرموده  است: (يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ) يعني: (الله برای  شما آسانی  می خواهد  و دشواری  نمی خواهد)البقرة/١٨٥

و استفاده  از رخصت های الهی بهنگام نیاز در نزد خداوند  محبوب  تر از ترک آنها است و خداوند به همان اندازه که هتک حرمت شدن دستورات  و فرائض خودش را ناپسند می داند به همان میزان دوست دارد تا به رخصت های تجویز شده اش عمل شود.

از اینرو بایستی انسان بهنگام نیاز و در موارد وجود رخصت های مشروع الهی از آنها استفاده کند زیرا خداوند متعال در دو آیه کریمه می فرماید: (فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ ) یعنی: (پس هر یک از شما-که در ماه رمضان بیمار  یا مسافر- باشد ( به اندازه  روزهایی  که روزه  نگرفته است) درروزهای دیگر  روزه  بگیرد )البقرة/١٨٤ و در آیه دیگر می فرماید: (وَمَنْ كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ ۗ يُرِيد)يعني: (و هر فردی که بیمار یا در سفر باشد باید -به اندازه  روزه هایی که روزه نگرفته  است- در روزهای  دیگر  روزه  بگیرد)البقرة/١٨٥ لذا شدت و تحمیل مشقت بر خود امری ناجایز می باشد

و در مورد احکام روزه شخص بیمار باید گفت:

اگر بیماری، دائمی و مزمن باشد طوریکه شخص بیمار امید بهبودی ندارد و روزه گرفتن موجب تشدید  بیماری  یا ضعف او می گردد  و یا برای او غیر قابل تحمل است در همه این حالت ها روزه نگرفتن برای وی جایز است. ( و باید در ازای هر روز به یک مستمند  غذا بدهد)

و  در حالت دوم اگر بیماری  موقتی  و گذرا  باشد و بیمار  امید بهبودی داشته  باشد اما روزه گرفتن موجب تشدید  بیماری اش شود و یا سختی و مشقت طاقت فرسایی  بر بیمار تحمیل کند در این صورت  جایز  است تا روزه نگیرد اما بعد از بهبودی  باید قضای آنها را به جا بیاورد.

شیخ دکتر/ خالد بن عبدالله  المصلح