آیا فردی که به سبب سفر موفق به ادای روزه روز عاشوراء نشده است می تواند قضای آن را به جا بیاورد؟ قضاء صيام عاشوراء؛

الحمد لله  و صلي  الله  و سلم  و بارك  علي  رسول  الله  و علي  آله  وصحبه.

أما  بعد:در پاسخ به پرسش  شما  از خداوند طلب توفیق کرده و می گوییم:

اهل علم در خصوص  روزه گرفتن مسافر در  روز  عاشوراء و عرفه دو نظر  ارائه  داده  اند:

گروهی  از آنها گفته  اند: اگر توان  روزه گرفتن  در این دو روز را دارد  بایستی در آنها کوتاهی نکند و روزه بگیرد زیرا آنها فرصت  های کوتاه و مهمی هستند که فوت می شوند و سنت هایی  هستند که اگر فوت شوند روز دیگر نمی تواند  جایگزین آن شود.و برخی  از  اهل  علم می گویند: روزه  نگیرد  زیرا  خداوند  در مورد  روزه  واجب  می فرماید: ( فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ) يعنى: ( پس هر یک از شما که بیمار یا مسافر  باشد( به مقدار روزهایی  که  افطار  کرده است) در روزهای  دیگر (روزه  بگیرد)) البقره/۱۸۴ اما در این مورد هیچ تعداد مساوی  از روز وجود ندارد  یعنی: اگر روزه عاشوراء فوت شود قضای  آن به  جا آورده  نمی شود  زیرا  فضیلت آن،  متعلق  به همان روز می باشد؛ در نتیجه نظر این گروه مشتمل  بر سه مورد زیر می باشد:

-روزه گرفتن در سفر از او ساقط  می شود

-مشمول  پاداش  آن می گردد

-و قضای  آن مشروع  نیست.

و دلیل شان حدیثی  است که در صحیح  بخاری  از ابوموسی  الأشعري  رضی  الله  عنه  روایت شده  است  که رسول  الله  صلی الله  عليه  وسلم  فرمود: ( إذا مرض العبد أو سافر  كتب  له ما كان يعمله صحيحا  مقيما) يعني: (هرگاه بنده  ای بیمار یا مسافر باشد( و هنگام بیماری  یا سفر امکان انجام دادن عبادت  های  دوران  صحت  و اقامت اش را نداشته  باشد) پاداش  اعمالی  را که  در زمان صحت  و  اقامت انجام  می داده  است به او می رسد) و این حدیث  بیانگر آن است که  شخص  مسافر اگر در حال اقامت اش عادت  به روزه  گرفتن  داشته و امکان ادای آن  در سفر برایش مقدور نبوده است مشمول  پاداش  روزه  می شود.رای نزدیک به قول صحیح این است که اگر روزه عاشوراء يا عرفه برای مسافر مشقت بار و سخت نباشد  شایسته  است تا روزه آن روز را از دست  ندهد  و اگر آن را در سفر ترک کند، اما روزه  گرفتن در حالت  اقامت از عادت  های او  باشد امید است که مشمول  پاداش بشود.

برادرتان:

شیخ دکتر/خالد  بن عبدالله  المصلح