×
العربية english francais русский Deutsch فارسى اندونيسي اردو

درخواست فرم فتوا

اشتباه کپچا

کتابخانه / خطبه های جمعه / ویژگی های قرآن کریم

به اشتراک گذاشتن این پاراگراف WhatsApp Messenger LinkedIn Facebook Twitter Pinterest AddThis

عرض:3548
- Aa +

رسول  الله  صلی  الله  عليه  وسلم  در همه  خطبه های خود می فرمود: ( راست ترین کلام، کلام خداوند و بهترین  راه و روش، راه  و روش محمد  صلی  الله  عليه وسلم و بدترین چیزها بدعت ها و امور نوظهور  در دین  می باشند  و هر بدعتی گمراهی است  و هر گمراهی  منتهی  به آتش دوزخ  می شود) راست گفت رسول  الله  صلی  الله  عليه  وسلم  چرا که با نگاهی در شاهکارهای  ادبی سخنوران و اهل بلاغت به معجزه بودن قرآن پی می بریم و در میابیم که راست ترین کلام همان کتاب  خداوند  متعال است.

ای مؤمنان؛ خداوند شما را به پیشه  کردن تقوای خودش دستور داده و از میان  مردم  شما را بعنوان  امت  قرآن برگزیده  و با آن گرامی داشته و انسان ها و جن ها را در خصوص  آوردن نظیر آن  به مبارزه  طلبیده و در نتیجه منحرفان  و سرکشان را رسوا  نموده و آن را بهار دل های أهل بصیرت و عمل قرار داده است و چهارمین  خلیفه  راشد، سیدنا  علی  رضی  الله  عنه در توصیف قرآن فرموده  است: (هو كتابُ الله، فيه نبأُ من قبلَكم، وخبرُ ما بعدَكم، وحكمُ ما بينَكم، هو الفصلُ ليس بالهزلِ، مَن تركَه مِن جبارٍ قصمَه اللهُ، ومن ابتغى الهدى في غيرِه أضلَّه اللهُ، وهو حبلُ اللهِ المتينِ، وهو الذِّكرُ الحكيم، وهو الصراط المستقيم، وهو الذي لا تزيغ به الأهواءُ، ولا تلتبس به الألسنةُ، ولا يشبع منه العلماءُ، ولا يخلق عن كثرةِ الردِّ، ولا تنقضي عجائبُه، وهو الذي لم تنتِه الجِنُّ إذ سمعته حتى قالوا: ﴿ إنَّا سَمِعْنَا قُرْآناً عَجَباً(۱) يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِه(۲)) من قال به صدقَ، ومن عمل به أُجر، ومن حكمَ به عدلَ، ومن دعا إليه هُدِي إلى صراط مستقيمٍ) یعنی: ( قرآن، کتاب خداوند است که  اخبار گذشتگان و آیندگان تان در آن درج شده و  در بین شما داور است و جدا کننده  حق از باطل می باشد و شوخی  نیست؛ کسیکه  از روی سرکشی  آن را ترک کند  خداوند هلاکش  می کند  و کسیکه  هدایت را در چیزی  غیر از آن بجوید خداوند  گمراهش می کند  زیرا  قرآن رشته  ناگسستنی خداوند و کلامی  برخاسته  از علم و حکمت بی کران اوست و راه  مستقیمی است که افکار با آمیخته شدن آن منحرف  نمی شوند  و زبان ها هنگام تلفظ آن ابهام آلود نمی شوند و  علماء از آن سیر  نمی گردند و باوجود  تکرار  زیاد کهنه  نمی شود و شگفتی های  آن به اتمام  نمی رسد و هنگامی  که جن ها آن را شنیدند بی درنگ  گفتند: (إنَّا سَمِعْنَا قُرْآناً عَجَباً(١)يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِه(٢)) یعنی: ( بی تردید ما قرآن شگفت آور(و بی نظیری) شنیدیم(۱) که بسوی هدایت راهنمایی  می کند  لذا  به آن ایمان  آوردیم(۲))الجن/۱-۲ کسیکه  با آن سخن  بگوید، راست گفته است و کسیکه  به آن عمل کند  مشمول  پاداش  می گردد  و کسیکه  با آن حکم  کند  عدالت  ورزیده  و کسیکه  بسوی آن دعوت  کند - در حقیقت خودش اولین فردی است که- به راه  راست هدایت  شده است)سنن ترمذی (٢٩٠٦)

أى امت قرآن؛ کتابی با ویژگی های مذکور بیش از هر کتاب دیگری شایستگی آن را دارد که مورد  توجه  اندیشمندان و مورد تدبر علماء و دانشمندان  قرار  بگیرد و شایسته ترین کتاب برای همه کسانی است که خواهان  نجات می باشند و بهترین  چیزی که ما را در راستای شناخت  و استفاده هرچه  بیشتر قرآن  کریم یاری  می کند دانستن ویژگی ها و نام های  قرآن است که از سوی خداوند  برای ما بیان شده اند زیرا از این  طریق  می توان به رسالت و نقش  آن بهتر پی برد که در اینجا  به برخی از ویژگی های بارز آن می پردازیم :

از ویژگی های بارز قرآن این است که این کتاب: "روح" می باشد که کالبدهای بی جان کافران  و مشرکان و منحرفان را حیات می بخشد زیرا خداوند  متعال در کتاب  باشکوه  خود می فرماید: (وَكَذَٰلِكَ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ رُوحًا مِنْ أَمْرِنَا ۚ مَا كُنْتَ تَدْرِي مَا الْكِتَابُ وَلَا الْإِيمَانُ) یعنی: (- ای پیامبر-همانند-سایر پیامبران- ما روح و جان مایه ای (به نام قرآن) را به فرمان خود بر شما وحی کردیم و این در حالی است که شما - پیش از این- نسبت به کتاب( قرآن) و ایمان آگاهی نداشتی)الشوری/٥٢

آری؛ قرآن کریم روحی است که خداوند  متعال  توسط  آن هر یک از بندگانش  را که بخواهد زنده  می گرداند و حیات ایمانی  به وی می بخشد؛ چه بسیار مردگانی  که خداوند متعال  آنها را با نور  قرآن حیات  بخشیده است: (أَوَمَنْ كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا ...َ)يعني: ( آیا فردی  که -به سبب  کفر وگمراهی- مرده  ای  بود  و ما او را با -قرآن- زنده  گرداندیم و نوری- از أنوار  ایمان  در پرتو  قرآن- برای  او قرار  دادیم  تا در روشنایی  آن  میان  مردم  حرکت  کند همانند  فردی  است  که  در تاریکی  های  -شرک  و کفر وگناه-  فرو رفته و نمی تواند  از آنها  بیرون  بیاید؟)الانعام/۱۲۲

ای مؤمنان؛

زندگی کردن در پرتو  این روح، سعادت مندترين، کامل  ترین و گواراترین زندگی  است زیرا  خداوند  می فرماید: (مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ) یعنی: ( هر مرد و زنی  که از روی ایمان  کار شایسته  ای انجام  دهد- در این دنیا- زندگی پاک و گوارایی به او می بخشیم- و در آخرت- پاداش  کارهای شان را بر اساس بهترین  عملکردشان محاسبه  خواهیم  کرد)النحل/۹۷ بنابراین آسایش  حقیقی  تنها با زندگی در پرتو  این روح  محقق  می شود لذا هراندازه هم از امکانات رفاهی  مادی برخوردار باشیم اما تا وقتی که روح  قرآنی  را وارد  زندگی خود ننموده ایم رنگ خوشبختی  حقیقی  و آسایش  واقعی  را نخواهیم  دید بلکه برعکس مبتلا به تنگ ترین  و تیره ترین  زندگی ممکن خواهیم شد زیرا  خداوند  می فرماید: (وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَىٰ(١٢٤)قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِي أَعْمَىٰ وَقَدْ كُنْتُ بَصِيرًا(١٢٥) (قَالَ كَذَٰلِكَ أَتَتْكَ آيَاتُنَا فَنَسِيتَهَا ۖ وَكَذَٰلِكَ الْيَوْمَ تُنْسَىٰ(١٢٦))يعني: ( و فردي که از ذکر و یاد من روی گردانی کند قطعا زندگی تنگ- و پراضطرابی- خواهد داشت و در روز قیامت  او را نابینا برانگیخته  خواهیم کرد (١٢٤)-و- او خواهد گفت: پرودگارا  چرا مرا نابینا-به صحرای  محشر  آوردی- در حالیکه  من- در دنیا- بینا  بودم (١٢٥)-و خداوند خواهد- فرمود: این بخاطر  آن است که آیات من به تو رسید اما تو-به آنها بي اعتنایی کردي-و آنها را به باد فراموشی  سپردی  و امروز هم تو مشمول  بی توجهی قرار می گیری(١٢٦))طه/١٢٤-١٢٦

ای مؤمنان؛

یکی دیگر از ویژگی های این کتاب  بزرگ که خداوند  متعال  در کتابش  آن را برای ما  بیان کرده است، " نور" می باشد بطوریکه  می فرماید: (فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالنُّورِ الَّذِي أَنْزَلْنَا ۚ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ) يعنى: ( پس به الله  و پیامبرش  و نوری  که فرستاده ایم ایمان  بیاورید و خداوند  نسبت  به کارهایی که انجام می دهید بس آگاه  است)التغابن/٨ و همچنین خداوند  می فرماید: (ۚقَدْ جَاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُبِينٌ (١٥)يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ وَيُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَيَهْدِيهِمْ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ(١٦))المائدة/١٥-١٦ يعنى: ( بدون  شک نوری  که همان کتاب (قرآن)روشنگر است از جانب  خداوند بسوی شما  آمده است (١٥) خداوند توسط آن، کسانی را که به دنبال  خوشنودی او هستند را به راه های نجات رهنمون می کند و به اراده  خود آنها را از تاریکی های به سمت روشنایی  سوق می دهد و به راه  راست هدایت  شان  می نماید(١٦))المائدة/١٥-١٦

بنابراين  قرآن، نوری است که قلب های مؤمنان و مسیر پرهیزکاران توسط  آن روشن  می شود و خداوند  متعال  توسط آن مؤمنان  را از تاریکی ها و بدبختی ها بسوی نور و کامیابی سوق  می دهد.

ای بندگان  خدا؛ یکی از نام های قرآن، "فرقان"( جدا کننده حق از باطل) است زیرا  خداوند  متعال  توسط  آن، پاک را از ناپاک مشخص کرده و حق را از باطل جدا نموده و فرموده  است: (تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَىٰ عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا)يعنى: ( -الله- آن ذات  پربرکتی است که فرقان  را بر بنده  اش فرستاد  تا هشداری  برای جهانیان باشد (۱))الفرقان/۱ بنابراین قرآن، فرقان و جداکننده ای است که  حق را از باطل، هدایت را از گمراهی و کژی را از راستی نمایان  می کند و مؤمنان  و صالحان  را از کفار و فاسدان، مصلحان  را از مفسدان، رستگاران  را از زیانباران، هدایت شدگان  را از گمراهان و همچنین اهل بهشت را از اهل دوزخ  متمایز  می کند و ویژگی های هر یک  از آنان  را بصورت جداگانه بیان  می دارد.

و یکی دیگر از ویژگی های قرآن، " برهان"  یا حجت  بودن  آن است زیرا  خداوند می فرماید: (يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمْ بُرْهَانٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُبِينًا) يعنى: ( ای مردم بدون  هیچ تردیدی، دلیل و حجتی  از جانب  پرودگارتان نزد شما  آمده  است و ما نور آشکار و روشنگری  را برای شما  فرستادیم)النساء/١٤٧ بنابراین  قرآن کریم، یک دلیل و برهان قاطع از سوی خداوند متعال برای مؤمنان و حجتی  بر علیه  گمراهان و منحرفان می باشد زیرا  قرآن، حجتی قاطع و دلیلی  واضح جهت نیل به حقیقت و هدایت  است و به همین  دلیل است که عرضه  شدن  آن بر دشمنانش از شمشیر و نیزه  هم برای شان سنگین  تر می باشد.

ای امت قرآن؛ از ویژگی های این کتاب  روشنگر، پند و اندرز بودن، شفا بودن، مایه  هدایت بودن  و رحمتی  برای مؤمنان است زیرا خداوند  می فرماید: (يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ) یعنی: ( ای مردم؛ برای شما پند و اندرز و شفایی برای - بیمارهایی- که در سینه ها است از جانب  پرودگارتان  آمده است( که قرآن نام دارد) و- علاوه  بر آن- هدایت و رحمتی  برای مؤمنان می باشد) یونس/٥٧ بنابراين  قرآن بهترین پند و اندرز برای رهپويان حقیقت وسودمند ترین  درمان برای بیماری  های  روحی و آفت های معنوی  قلب می باشد و موثرترین  علاج  برای زدودن  شبهه  ها و شهوت  ها است و علاوه  بر اینها مایه هدایت و رحمتی  برای مؤمنان می باشد و راست ترین راه را به آنها نشان  می دهد  و صحیح ترین  راه و روش  را به آنها  می نمایاند و راه های رسیدن  به بهشت و مصون  ماندن از دوزخ  را برای شان  توضیح  می دهد،

و یکی دیگر از ویژگی های قرآن، این است که" خبر بزرگ" می باشد که در مورد فرجام  مؤمنان و کافران و خوشبختی و بدبختی  دنیوی  و اخروی آنها  خبر می دهد  و می فرماید: (قُلْ هُوَ نَبَأٌ عَظِيمٌ (٦٧) أَنْتُمْ عَنْهُ مُعْرِضُونَ(٦٨))يعنى: ( - اى پیامبر- بگو قرآن خبر بزرگی است (٦٧) که شما از آن روی گردان هستید(٦٨))ص/٦٧-٦٨

آری؛ قرآن در همه مفاهیم  خود اعم از وعده  و تهدید و تشویق  و احکام  و اخبار و امثال و داستان  هایش  بس حق و سترگ  و باشکوه  است.

ای مؤمنان؛

مطالب مذکور  برخی از ویژگی هایی بودند  که خداوند  متعال کتاب حکیمش را با آنها توصیف نموده است و او ذاتی بی نهایت دانا  و آگاه است و  کسیکه در این ویژگی ها تامل کند به قطع یقین در میابد که قرآن، بزرگ ترین  معجزه  رسول  الله  صلی  الله  عليه  وسلم میباشد زیرا سخنوران از ایجاد کردن نظم و نثری همانند قرآن  عاجز  و أهل بلاغت و حکمت از ایجاد کردن  کلماتی موجز و پرمحتوا  همانند  آن درمانده  اند و نتوانسته اند که سوره  ای همانند  آن بیاورند.

آری؛ قرآن کریم  بزرگ ترین  معجزه  رسول  الله  صلی  الله  عليه  وسلم است زیرا انقلابی بزرگ و تغییری  شگرف  در اعتقادات  و باورها و افکار  و اخلاق  و سیاست ها و روش های زندگی  عرب ها ایجاد  کرد  و زمانی  که عرب  سنگ و درخت می پرستید  و ملائکه  و انبیاء و صالحان  را به فریاد  می خواند و شرابخواری  می کرد و روابط  نامشروع با زنان داشت و از فلسفه  وجودی اش  بی اطلاع بود، خداوند  متعال فرقان را بر پیامبرش  علیه  الصلاة  والسلام  فرستاد و در نتیجه ی  پیاده  شدن  تعالیم  آن، بهترین  امت روی  زمین  پدید آمد؛ خداوند  می فرماید: (كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ ۗ وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ ۚ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ) يعنى: (شما برترین  امتی  هستید  که به سود  مردم  پدیدار  شده اید- زیرا- أمر به معروف و نهی از منکر  می کنید و به خداوند ایمان  دارید) آل عمران/۱۱۰

هدایت یافتن امتی  که خداوند  متعال آن را بعنوان  برترین  امت معرفی  کرده است مرهون  تعالیم  قرآن و پیاده شدن  آن در بین آحاد امت بوده  است که بدین ترتیب امت های کفر و منحرف در مقابلش زانو زدند  و عرب گمنام، مشعل های روشنایی را که برگرفته از مفاهیم وحی بود  را به دست گرفت و توسط  آن جهانی را از بندگی  طواغیت و بت های  مادی  و  معنوی آزاد و بسوی بندگی پادشاه  حقیقی عالم، الله سبحانه  وتعالى  سوق داد.

خطبه  دوم:

أما بعد:

 ویژگی هائی که خداوند متعال برای کتابش  عنوان  کرده  است تنها جهت تعریف  و تمجید قرآن کریم  نیست  بلکه  هدف از ذکر  آنها این است که با شناخت  و تدبر در آنها رفتار صحیح با قرآن را به ما بیاموزد  زیرا  اساسی  ترین  علت نابسامان  شدن اوضاع  امت  و ناکام  ماندن  آن در همه  جوانب  زندگی به تعامل نادرست با قرآن بر می گردد؛ به طور مثال: چقدر از مردم قرآن را بعنوان  منبع و مرجع هدایت گری  تلقی  می کنند؟ در حالیکه  قرآن علاوه  بر هدایتگر  بودن منبع  شکل دهی به عقایدو  اخلاق  و رفتار و افکار صحیح می باشد تا بدینوسیله دشمن را از دوست  تشخیص  دهند.

چقدر  از مردم جهت  تشخیص دوستان  خداوند از  دوستان  شیطان  به قرآن رجوع می کنند؟

چقدر از مردم  قرآن را بعنوان  رهبر خود در همه جوانب  زندگی شان تلقی می نمایند؟

متاسفانه تعداد  آنها بسیار اندک است زیرا  بسیاری از مردم در مورد عمل کردن به قرآن  تنها به ادعاء بسنده می کنند  اما این کافی نیست زیرا:

"الدَّعاوى إنْ لم تُقِيموا عليها *** بيناتٍ أصحابها أدْعِياءُ"

یعنی: (اگر برای اثبات  ادعاها دلیل و مدرکی ارائه  نشود صاحبان  آن به سان  فرزندخوانده هایی  می مانند  که نسب  شان  مشکوک است)

متاسفانه  بسیاری از افراد امت، نقش  حقیقی قرآن را که رهبریت  امت است از آن سلب کرده  و آن را به کتابی تبدیل  کرده  اند که قاریان همانند شعر به تندی  می خوانند و هم و غم  هر یک از آنها رسیدن به آخرین سوره آن است.

و برخی از آنها قرآن را به دید تعویذ می نگرند  و آنها را در پوست و کاغذ  می نویسند  و در جیب خود قرار می دهند و یا برگردن  وسایل  نقلیه  خود می آویزند وبه آن تبرک  می جویند و نقش و رسالت بزرگ قرآن را تنها در این زمینه منحصر  می کنند.

و برخی  از مردم  تنها در مراسم های  عروسی یا مجالس  ترحیم  قرآن  را می شناسند و اگر  به اعتقادات  و باورها و أخلاق  و سیاست  ها و اقتصاد و نحوه  زندگی این افراد بنگرید  مشاهده  می کنید  که در نقطه  مخالف  قرآن قرار  دارند  و در موارد مذکور  از  شرق یا غرب پیروی  می کنند  و برخی  از آنها  می گویند: ( إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَىٰ أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَىٰ آثَارِهِمْ مُهْتَدُونَ)يعنى: ( ما  پدران   (و پدربزرگان  مان) را بر (این) آیین (کنونی مان) یافتیم و ما رهپويان آنها  هستیم و هدایت یافته  ایم)الزخرف/۲۲  ولی غافل از اینکه قرآن از آنها  بیزار  است  حتی اگر آنها ادعای محبت  قرآن را داشته  باشند.

ای امت قرآن؛ برما واجب است تا با جدیت تمام  به قرآن عمل  کنیم  و تعالیم  آن را در قلب ها و رفتار ها و زندگی  مان  پیاده  نماییم و به آن چنگ بزنیم  و مشکلات  روز  خود را با مفاهیم آن معالجه  نماییم و فردای  امت  را با آن روشن  گردانیم   زیرا تنها با الهام  گرفتن از تعالیم  قرآن  و عمل نمودن به آن و پیاده  ساختن  مفاهیم  آن در خود و جامعه می توانیم از مزیت برتریت و نقش مفید داشتن در زندگی مردم  برخوردار  گردیم و نه با ادعاء؛خداوند  می فرماید: (كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ ۗ وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ ۚ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ) يعنى: (شما برترین  امتی  هستید  که به سود  مردم  پدیدار  شده اید- زیرا- أمر به معروف و نهی از منکر  می کنید و به خداوند ایمان  دارید) آل عمران/۱۱۰

شیخ  دکتر/ خالد بن  عبدالله المصلح

صفات القرآن

مباحث بازدید شده

1.

×

آیا واقعا می خواهید مواردی را که بازدید کرده اید حذف کنید؟

بله، حذف