الحمدلله و صلي الله و سلم و بارك علي رسول الله و علي آله وصحبه.
أما بعد؛
پاسخ سوال ۱) : بله خداوند با صفت جمال توصیف می شود زیرا در صحیح مسلم حدیث (۹۱) از طریق ابراهیم نخعی از علقمه از ابن مسعود رضي الله عنه روایت شده است که رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: ( إن الله جميل يحب الجمال) يعني: ( بدون شك الله زیبا است و زیبایی را دوست دارد) و از نام های زیبای خداوند متعال است و این نام ( الجمیل) در حدیثی که دربرگیرنده ذکر نام های زیبای خداوند است نیز ذکر شده است اما أهل علم اتفاق نظر دارند که سند آن به رسول الله صلى الله عليه وسلم نمی رسد و مرفوع بودن آن ثابت نشده است و امام ابن القيم رحمه الله آن را از نام های خداوند متعال برشمرده است طوریکه در قصیده نونیه ی خودش می فرماید:
وَهُوَ الجَمِيلُ عَلَى الحَقِيقَةِ كَيْفَ لا. وجمَالُ سَائِرِ هذهِ الأكْوَانِ
یعنی: و او (الله عزوجل) یک حقیقت زیبا است و چگونه ممکن است اینگونه نباشد؟ در حالیکه زیبایی سایر مخلوقات
مِنْ بَعْض آثَارِ الجَمِيلِ فَرَبُّهَا. أَوْلَى وَأجْدرُ عِنْدَ ذِي العِرْفَانِ
از بخشی از آثار الله جمیل (زیبا است) لذا وقتی کائنات به این زیبایی هستند پس پرودگارش اولی تر و شایسته تر به زیبایی است و این حقیقت را تنها اهل معرفت و حق جویان درک می کنند.
فَجَمَالُهُ بِالذَّاتِ والأوصَافِ وَالـ. ـأفعَالِ وَالأسْمَاءِ بالبُرهَانِ
و زیبایی او در ذات و صفات و أفعال و نام هایش امری ثابت شده است.
پاسخ سوال ۲) : گروهی از علماء در بين علم و معرفت (دانش و شناخت) فرق قائل هستند زيرا برخلاف علم، معرفت عبارت است از درک چیزی بوسیله تفکر و تدبر در آن لذا معرفت جزئی از علم قلمداد می شود و برخی از اهل علم گفته اند: معرفت و دانش بعد جهل و فراموشی حاصل می شود که خداوند متعال از چنین توصیفی پاک و منزه است و برخی از اهل علم معرفت را هم ردیف علم دانسته و توصیف خداوند متعال را با آن جایز دانسته اند و در استدلال به این حکم به حدیثی که امام احمد از طرق متعدد از ابن عباس رضي الله عنهما روایت کرده است استناد نموده اند که رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: ( تعرف علي الله في الرخاء يعرفك في الشدة) يعني: (در لحظات خوش زندگی ات در یاد خداوند باش تا خداوند در لحظات سخت زندگی ات تو را دریابد)
پاسخ سؤال۳) : گفتن عبارت (آنسك الله) جايز است زيرا این یک عبارت دعایی است و معنای آن عبارت است از اینکه: (خداوند شما را مشمول آرامش و راحتی و گشایش دل کند) و همانند سایر دعاهایی است که بنده از خداوند می طلبد تا خودش یا دیگران را مشمول خیر کند اما توصیف خداوند به صفت" أنس" را در جايي نيافتم.
پاسخ سؤال۴) : مانعی در گفتن عبارت مذکور نیست زیرا دعایی برای حفظ و صیانت از بلا و مصیبت است همانطور که در سؤال قبل به آن اشاره کردیم.
پاسخ سوال۵) : بله؛ (الحق) از نام های خداوند عزوجل است و در جاهای متعددی از قرآن کریم ذکر شده است طوریکه خداوند می فرماید: (ثُمَّ رُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ ) یعنی: (بعد از آن بسوی الله، سرپرست حقیقی شان باز می گردند)الانعام/۶۲ و خداوند می فرماید: (فَذَٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمُ الْحَقُّ ۖ فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ ۖ فَأَنَّىٰ تُصْرَفُونَ)يعني: (بنابراین الله پرودگار حقیقی شما است پس بعد از حق چه چیزی جز گمراهی است؟ پس چگونه- از پرستش خالصانه الله حق- روی گردانی می کنید؟)یونس/۳۲
و خداوند مي فرمايد: (فَتَعَالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ َ)يعنى: (الله، فرمانروای حقیقی است)طه/۱۱۴
و خداوند می فرماید: (ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ ) يعني: ( زيرا الله حق است)الحج/٦٢
و خداوند می فرماید: (وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ)یعنی: (-در روز حساب و کتاب- خواهند دانست که الله همان ذات حق و آشکار است) بخشی از آیه۲۵ سوره نور و آیات دیگری در اثبات این صفت وجود دارد.
برادرتان:
شیخ دکتر/خالد بن عبدالله المصلح
۱۴۵/۶/۱۹ هجری قمری
