آیا برای حلقه های حفظ قرآن جایز است تا جشن های مربوط به فارغ التحصیلی حافظان را در مساجد برگزار کنند؟
عمل حفلات في المسجد؛
آیا برای حلقه های حفظ قرآن جایز است تا جشن های مربوط به فارغ التحصیلی حافظان را در مساجد برگزار کنند؟
عمل حفلات في المسجد؛
الجواب
الحمد لله و صلي الله و سلم و بارك علي رسول الله و علي آله وصحبه.أما بعدمساجد در اصل برای ذکر خداوند و برپایی نماز بنا شده اند طوریکه خداوند می فرماید: (فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ(٣٦) (رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ ۙ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ(٣٧)) يعنى: ( -اگر به دنبال نور درخشان الهی هستید- آن را در مساجد بجویید- زیرا- مساجد، خانه هایی هستند که خداوند در آنها اجازه داده است تا نام او بلند شود و زیاد ذکر گردد- و مؤمنان در مساجد- خداوند را بهنگام صبح و شام از هر گونه عیب و نقص تنزیه و تقدیس می کنند (٣٦) آنها افرادی هستند که داد و ستد و خریدوفروش آنان را از یاد خداوند و خواندن نماز و پرداخت زکات مشغول نمی سازد و از روزی که دل ها و چشم ها در آن پریشان خواهند شد بیمناک و هراسان هستند(٣٧) النور/٣٦-٣٧ این آیه بیانگر آن است که مساجد جهت اهداف مذکور بنا شده اند و همچنین رسول الله صلی الله عليه وسلم به این مطلب تصریح کرده و فرموده است: ( إنما هي لذكرالله و الصلاة و قراءة القرآن) یعنی: ( مساجد تنها برای ذکر کردن خداوند و برپایی نماز و تلاوت قرآن بنا شده اند) و در صحیح مسلم از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است، رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: ( مَنْ سَمِعَ رَجُلًا يَنْشُدُ ضَالَّةً فِي الْمَسْجِدِ فَلْيَقُلْ : لَا رَدَّهَا اللَّهُ عَلَيْكَ ؛ فَإِنَّ الْمَسَاجِدَ لَمْ تُبْنَ لِهَذَا )یعنی: (هر فردی که بشنود یک نفر در مسجد گمشده خویش را اعلام می کند بایستی بگوید: خداوند آن را به تو بازنگرداند زیرا مساجد برای این کار ساخته نشده اند) لذا بایستی مساجد را از هرچیزی که خارج از اهداف مذکور هستند حفظ و صیانت کرد اما با بررسی نصوص مشاهده می کنیم که شریعت اسلام به اظهار شادی و بازی در روزهای عید در مسجد اجازه داده است زیرا در صحیح بخاری حدیث (۹۸۸) و در صحیح مسلم از ام المؤمنين عائشة رضي الله عنها روایت شده است گفت: (رأيت النبی صلى الله عليه وسلم يسترني بردائه و أنا انظر الي الحبشة یلعبون فی المسجد فزجرهم عمر- رضي الله عنه- فقال النبي صلى الله عليه وسلم: دعهم فإنما هم بنو أرفدة) یعنی: ( هنگامی که به حبشی های موجود در مسجد که مشغول- چوب - بازی بودند نگاه می کردم دیدم که رسول الله صلی الله عليه وسلم با ردای خویش مرا از نگاه آنان می پوشاند؛ و سیدنا عمر رضی الله عنه آنها را از این کار باز داشت اما رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: آنها را به حال خود رها کن چرا که از احباش هستند) این اتفاق در روز عید رخ داده است و رسول الله صلى الله عليه وسلم جهت دلگرم شدن آنها به اسلام اجازه داد تا در روز عید به بازی در مسجد بپردازند لذا این اجازه به دلیل مصلحت بود بنابراین اگر موردی مشابه روایت مذکور پیش بیاید که در آن مصلحت باشد و بصورت مستمر نباشد مانعی ندارد از اینرو در پاسخ پرسش شما می گوییم: اگر مناسبت مذکور بعنوان یک عادت تلقی نشود و همیشه برگزار نگردد جایز است. والله أعلم/ شیخ دکتر/ خالد بن عبدالله المصلح